Εργαστήριο για την ουδέτερη/συμπεριληπτική γλώσσα στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος του Harvard

11-12 Νοεμβρίου στο Ναύπλιο, με συντονίστρια

την πανεπιστημιακό Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη

Πυροσβέστης/πυροσβέστρια, μαία/μαιευτής, βουλευτής/βουλεύτρια. Η λέκτορας, (και για το θηλυκό γένος), αλλά η καθαρίστρια. O εργολάβος, η εργολάβος ή η εργολάβα. Μήπως η εργολάβισσα ή η εργολαβίνα; Ο στρατηγός, η στρατηγίνα; Ο πρόεδρος, η προεδρίνα; Οι φοιτητές, οι φοιτήτριες, τα φοιτητά; Οι σπουδαστές, οι σπουδάστριες, τα σπουδαστά; Όλες, όλοι,όλ@.

Το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, στο πλαίσιο της ετήσιας σειράς εργαστηρίων του που στοχεύουν στην υποστήριξη των Ελληνικών Σπουδών και του ευρύτερου πεδίου των Ανθρωπιστικών Επιστημών και στην προσφορά διαγενεακών, διεπιστημονικών ευκαιριών δια βίου μάθησης για το ευρύ κοινό, ανακοίνωσε την πραγματοποίηση εργαστηρίου με θέμα: «Η ουδέτερη/συμπεριληπτική γλώσσα. Έμφυλα στερεότυπα και γλωσσικός σεξισμός».

Στο εργαστήριο αυτό θα αναπτυχθεί μία σειρά από γλωσσικά ζητήματα αιχμής, που αφορούν στη χρήση των λέξεων που καλλιεργούν ή συντηρούν σεξιστικά στερεότυπα. Θα συζητηθούν οι γλωσσικές αναπαραστάσεις και οι μορφές που παίρνει ο σεξισμός στους επαγγελματικούς χώρους, στα μέσα ενημέρωσης, στην εκπαίδευση, ενώ θα εξεταστούν οι στάσεις των ομιλητών/τριών απέναντί του. Θα φωτιστεί ο όρος «συμπεριληπτική γλώσσα» (inclusive language) στο πλαίσιο της προσπάθειας να αποφεύγεται η σεξιστική χρήση της γλώσσας και να διευρύνεται μία γλώσσα η οποία στέκεται δίκαια απέναντι στα φύλα και στις κοινωνικές τάξεις. Μία γλώσσα η οποία δεν ευνοεί μόνον ένα βιολογικό ή κοινωνικό φύλο, αποκλείοντας ομάδες ανθρώπων.

Ο ακαδημαϊκός συντονισμός

Τον ακαδημαϊκό συντονισμό του εργαστηρίου έχει αναλάβει η Νικολέττα Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Καθηγήτρια Γλωσσολογίας και Ελληνικής Γλώσσας Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Σχολής Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Επιστημονική συνεργάτιδα και Μέλος Διεπιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής, ΚΕΣ Harvard, Επιστημονικώς Υπεύθυνη Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου και Υπεύθυνη Μονάδας «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ» του Εργαστηρίου Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων, ΜΜΕ και Εκπαίδευσης του Π.Τ.Ν. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Θεματικοί άξονες

Η προσέγγιση του θέματος θα δομηθεί πάνω στους ακόλουθους θεματικούς άξονες:

• Η γλώσσα ως διαμορφωτής αντιλήψεων, νοοτροπιών, στάσεων ζωής.
• Σεξισμός, γλωσσικός σεξισμός, έμφυλες ταυτότητες και στερεότυπα.
• Η συμπεριληπτική/ουδέτερη γλώσσα. Η «δίκαιη» γλώσσα. Έννοιες, ορισμοί, συζήτηση.
• Λέξεις και φράσεις με χαρακτήρα προκατάληψης, διάκρισης ή απαξίωσης σε σχέση με το φύλο. Μελέτη παραδειγμάτων.
• Ουδέτερη γλώσσα και γλώσσες με γραμματικά γένη και χωρίς.
• Η δημιουργία ευρέως αποδεκτών ουδέτερων τύπων. Δυσκολίες, επιβολές, αμηχανία, επικοινωνία.
• Επιστημονικές έρευνες για τον γλωσσικό σεξισμό και την συμπεριληπτική γλώσσα.
• Η ισότητα των φύλων και η διαφορετικότητα. Η κοινωνική αλλαγή. Γλωσσικές αναπαραστάσεις.
• Φύλο και κοινωνική τάξη σε κείμενα μαζικής κουλτούρας.
• Η συμπεριληπτική γλώσσα ως θέμα δημόσιας συζήτησης.
• Οδηγοί χρήσης ουδέτερης γλώσσας από διεθνείς οργανισμούς.
• Το γλωσσικό αισθητήριο των φυσικών ομιλητών/τριών ως κρίσιμος παράγοντας γλωσσικών επιλογών.
• Πολιτική ορθότητα και ελευθερία της έκφρασης.

Αιτήσεις και συμμετοχή

Η συμμετοχή στο εργαστήριο είναι δωρεάν, και δεν απαιτούνται προηγούμενες γνώσεις γύρω από τα αντικείμενα που θα συζητηθούν. Η επιλογή των είκοσι συμμετεχόντων/ουσών θα γίνει από την Ακαδημαϊκή Συντονίστρια του εργαστηρίου. Κριτήριο επιλογής είναι και η συμμετοχή για πρώτη φορά σε εργαστήριο του ΚΕΣ σε συνδυασμό με την υποβολή ενός σύντομου βιογραφικού σημειώματος (έως 150 λέξεις).

Το ΚΕΣ θα χορηγήσει στους/στις συμμετέχοντες/συμμετέχουσες που θα παρακολουθήσουν όλες τις ενότητες ευχαριστήρια επιστολή που θα πιστοποιεί τη συμμετοχή τους στο εργαστήριο.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ: Η ουδέτερη/συμπεριληπτική γλώσσα | Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδoς (harvard.edu)

Για διευκρινίσεις σχετικά με το εργαστήριο και τη διαδικασία των αιτήσεων οι ενδιαφερόμενες/οι μπορούν να απευθύνονται καθημερινά (10:00 πμ–5:00 μμ) στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, στο τηλέφωνο 27520 47040.