ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ, Π.Τ.Ν.
Εργαστήριο Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων,
Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης
και Εκπαίδευσης (ΜΕ.Κ.ΘΕ.Μ.Ε.)

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Ο δημόσιος λόγος στην εποχή της πανδημίας

Το Εργαστήριο Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης (ΜΕ.Κ.ΘΕ.Μ.Ε.) του Π.Τ.Ν. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με το Γαλλικό Τμήμα του Ομίλου Ευρωπαϊκού Τύπου (Club de la Presse Européenne, Paris) πρόκειται να πραγματοποιήσει Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Πρόγραμμα, στο πλαίσιο της ανάδειξης επίκαιρων θεμάτων που αφορούν στη γλώσσα και στην επικοινωνία στην τρέχουσα κρίση της πανδημίας. Το πρόγραμμα θα έχει τον γενικό τίτλο:

Ο δημόσιος λόγος στην εποχή της πανδημίας

Το πρόγραμμα θα είναι διάρκειας 20 ωρών. Θα ξεκινήσει στις αρχές του 2021 και θα ολοκληρωθεί την άνοιξη.  Χορηγός επικοινωνίας του προγράμματος είναι το CNN Greece.

ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Δεκάδες νέοι όροι που αφορούν στην υγειονομική κρίση που εξελίσσεται έχουν ήδη εγκατασταθεί στο λεξιλόγιό μας, ενώ αναγνωρίζονται με μεγάλη ταχύτητα από τα λεξικά. Την ίδια στιγμή η πανδημία δημιουργεί νέες συνθήκες στην επικοινωνία μεταξύ των ομιλητών της κοινότητας, δεδομένου ότι έχει εισβάλει σε πολλές εκφάνσεις της ζωής μας. Ζητήματα γλωσσικής αλλαγής, γλωσσικής προσαρμογής, επανασημασιολογήσεων των λέξεων, αλλά και άλλα που σχετίζονται με την ιδεολογική λειτουργία του λόγου περιλαμβάνονται στις θεματικές του συγκεκριμένου επιμορφωτικού προγράμματος. Επιπλέον, το πρόγραμμα θα διαπραγματευτεί και το κρίσιμο θέμα της ανάπτυξης του διχοτομικού λόγου σε εποχές κρίσεων και ειδικότερα σε σχέση με την κρίση της πανδημίας.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Βασικός σκοπός του επιμορφωτικού προγράμματος είναι να προσφέρει σε κάθε ενδιαφερόμενο τις απαραίτητες γνώσεις  σχετικά με την κωδικοποίηση και την αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων που αφορούν στην επικοινωνία στη δημόσια, αλλά και την ιδιωτική σφαίρα, σε εποχές κρίσεων και εν προκειμένω στη σύγχρονη εποχή της υγειονομικής κρίσης.

Το πρόγραμμα δομείται σε τρεις (3) διδακτικές ενότητες:

• Διδακτική Ενότητα 1:Οι λειτουργίες της γλώσσας, με έμφαση στην ιδεολογική και κοινωνικοποιητική λειτουργία.
• Διδακτική Ενότητα 2:Οι επιδράσεις της πανδημίας στην επικοινωνία. Οι απεικονίσεις των αναγκών και ιδιαιτεροτήτων της υγειονομικής κρίσης στη γλώσσα
• Διδακτική Ενότητα 3:Ο διχοτομικός λόγος. Κριτική ανάλυση λόγων της δημόσιας σφαίρας στην εποχή του covid

Ενδεικτικές επιμέρους θεματικές των ενοτήτων:

-Η γλώσσα των μέτρων. Γλωσσικές στρατηγικές και επιχειρήματα στην πολιτική διαχείριση της πανδημίας.

-Η εργαλειοποίηση των όρων για τη συγκρότηση της «νέας κανονικότητας».

-Διαγενεακός διχοτομικός λόγος. Γλωσσικές απεικονίσεις των νέων και ηλικιωμένων ατόμων. Ηλικιακός ρατσισμός και αναλωσιμότητα.

-Γλωσσικές απεικονίσεις του εγκλεισμού στα social media. Ο οίκος ως «φυλακή».

-«Ο κορωνοϊός, το 5G και ο Bill Gates». Ο συνωμοσιολογικός λόγος στην εποχή του κορωνοϊού.

-«Chinavirus». Ο ιός ως «άλλος». Ρατσιστικός λόγος και πανδημία.

-Οι ιατρικοί όροι στην εποχή της πανδημίας και στην εποχή των μνημονίων. Συγκριτικές προσεγγίσεις.

-Γλωσσική ανάλυση των διαφημιστικών σποτ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της πανδημίας κατά τη διάρκεια της καραντίνας.

-Η γλώσσα της εκπαίδευσης στην εποχή της πανδημίας. Γλωσσική διαχείριση των υγειονομικών μέτρων σε περιβάλλον (προ)σχολικής εκπαίδευσης.

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Στους συμμετέχοντες θα διανεμηθεί ηλεκτρονικά εκπαιδευτικό υλικό, οργανωμένο κατά τέτοιο τρόπο που να ενθαρρύνει τη μελέτη και τη βαθιά κατανόηση, αλλά και να πυροδοτεί νέα ερευνητικά εγχειρήματα.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, διδάκτορες, εκπαιδευτικούς, ενώ δέχεται και ένα ποσοστό επαγγελματιών που έχουν αντίστοιχα ενδιαφέροντα, στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης. Προσφέρει πιστοποιητικά αναγνώρισης συμμετοχής και εκπαιδευτικό υλικό στους συμμετέχοντες .

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ – ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

Το πρόγραμμα θα παράσχει πιστοποιητικό αναγνώρισης συμμετοχής. Για τη λήψη του απαιτείται η εκπόνηση εργασίας έως 2000 λέξεων από την πλευρά των συμμετεχόντων. Επίσης, απαιτείται η αδιάλειπτη συμμετοχή των φοιτητών.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ – ΕΓΓΡΑΦΕΣ

Υποβολή βιογραφικών και πληροφορίες εγγραφής: Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη, Επιστημονική Υπεύθυνη προγράμματος, Αναπλ. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Ένα νέο Εργαστήριο που μεταξύ των ενδιαφερόντων του θα έχει και τις λειτουργίες του δημοσιογραφικού λόγου ξεκίνησε αυτό το καλοκαίρι τη λειτουργία του στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Το Εργαστήριο Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης (ΜΕ.Κ.ΘΕ.Μ.Ε) ανήκει στη Σχολή Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων – Π.Τ.Ν. και καλύπτει διδακτικές και ερευνητικές ανάγκες στα γνωστικά αντικείμενα της Ελληνικής Γλώσσας, του Πολιτισμού και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, περιλαμβάνοντας δύο πολύ δυναμικές ερευνητικές μονάδες, αυτή της Ελληνικής Γλώσσας, Πολιτισμού και ΜΜΕ, και αυτή των Κοινωνικών Διακρίσεων, Έμφυλης Ταυτότητας και Εκφοβισμού στο Σχολείο.

To εργαστήριο θα αποτελέσει χώρο έρευνας, ανάλυσης, διδασκαλίας και διάσωσης της Νέας Ελληνικής Γλώσσας με τη δημιουργική αξιοποίηση των σύγχρονων ραδιοτηλεοπτικών και έντυπων media αφενός, και αφετέρου μελέτης κρίσιμων και ευαίσθητων κοινωνικών θεμάτων όπως οι κοινωνικές ανισότητες, η ξενοφοβία, η ομοφοβία και ο εκφοβισμός. Στο πλαίσιο αυτό θα προσφέρει μαθήματα, επιμορφωτικά σεμινάρια, καθώς και εξειδικευμένα προγράμματα, όπως θερινά σχολεία και άλλα επιμορφωτικά προγράμματα, συνεισφέροντας στη διαμόρφωση ενός πολυπολιτισμικού και δυναμικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος με σεβασμό στη διαφορετικότητα, την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και την άμβλυνση των κοινωνικών διακρίσεων.

Η αναγκαιότητα της ίδρυσης του εργαστηρίου υπαγορεύεται από την κρισιμότητα των θεμάτων που μελετά. Οι κοινωνικές διακρίσεις, η ξενοφοβία και ο ρατσισμός, ο σχολικός εκφοβισμός και η σχολική διαμεσολάβηση, η έκφραση φύλου και η ομοφοβία βρίσκονται στο επίκεντρο του κοινωνικού, εκπαιδευτικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος. Επιπλέον, θεωρείται επιβεβλημένη η συστηματική ακαδημαϊκή ενασχόληση με θέματα τα οποία αφορούν στη δημοσιοποίηση της δυναμικής της ελληνικής γλώσσας, στις επιρροές της γλώσσας των ΜΜΕ και των δημόσιων λόγων που εκπέμπονται από αυτά στους φυσικούς ομιλητές, ειδικά σε εποχές κρίσης.

Οι στόχοι

Στο πλαίσιο της ανάδειξης της πολιτισμικής εγγραμματοσύνης των ΜΜΕ, η δράση και η προσφορά του Εργαστηρίου θα επικεντρώνεται στις κατευθύνσεις της υποστήριξης και διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού και ελληνικής γλώσσας στα σύγχρονα ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ (κυρίως ευρωπαϊκά και αμερικανικά), της μελέτης και ανάλυσης της ελληνικής γλώσσας και των επιδράσεων που αυτή δέχεται από την κυρίαρχη παρουσία των μέσων ενημέρωσης, αλλά και της εμβάθυνσης και  εμπλουτισμού της παιδευτικής και παιδαγωγικής λειτουργίας του δημοσιογραφικού λόγου.

Στα ενδιαφέροντά του περιλαμβάνεται επίσης ο αναστοχασμός των εννοιών των γλωσσικών και ορθογραφικών λαθών στη γλώσσα και στην επικοινωνία, καθώς και της δυναμικής της γλωσσικής παρέκκλισης στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η συστηματική μελέτη της σχέσης των διαλέκτων της ελληνικής γλώσσας με τον σύγχρονο δημοσιογραφικό και διαφημιστικό λόγο, η συγχρονική έρευνα της μετα – μνημονιακής γλώσσας στα σύγχρονα ΜΜΕ, η μελέτη των απεικονίσεων και γλωσσικών αναπαραστάσεων της κρίσης στα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης είναι επίσης μεταξύ των θεμάτων που μπαίνουν σε πρώτη προτεραιότητα. Επιπλέον, επιδιώκει την ευρύτερη μελέτη της ελληνικής γλώσσας από κοινωνιογλωσσολογική σκοπιά και την επιστημονική συμβολή σε ζητήματα γλωσσικής πολιτικής, αλλά και τον διαμοιρασμό καλών πρακτικών για την αντιμετώπιση της ρητορικής του μίσους στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ.

Τέλος, το Εργαστήριο αυτό θα προωθήσει την ανάπτυξη ακαδημαϊκών συνεργειών και συνεργασιών με εθνικά και διεθνή ερευνητικά κέντρα και κοινωνικούς φορείς για την ανάπτυξη κοινών ερευνητικών δράσεων, ενώ θα διοργανώσει επιστημονικές εκδηλώσεις (ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια, ομιλίες, βιωματικά εργαστήρια κ.ά.) και θα συνδράμει στην εκπόνηση δημοσιεύσεων και εκδόσεων στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.

Ως μέλη του ΜΕ.Κ.ΘΕ.Μ.Ε εγγράφονται καθηγητές, ερευνητές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί και άλλοι συνεργαζόμενοι με τις ερευνητικές ομάδες που δραστηριοποιούνται σε ερευνητικά και εκπαιδευτικά έργα στα πεδία και θεματικές που θεραπεύει το Εργαστήριο.  Το Εργαστήριο διευθύνεται από την κ. Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας και Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ακαδημαϊκή Διευθύντρια του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ». Ο προγραμματισμός των δράσεων του Εργαστηρίου σε σχέση με τη γλώσσα και την επικοινωνία θα ανακοινωθεί το προσεχές διάστημα.

Πηγή: in.gr

ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΘΕΡΙΝΟ των Αποφοίτων

E – edition

10 – 12 Ιουλίου 2020 (διαδικτυακή διοργάνωση)

 Ο Όμιλος Αποφοίτων του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και Μ.Μ.Ε.», με την συμμετοχή του Εργαστηρίου Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης του Π.Τ.Ν. της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, οργανώνει το «Μικρό Θερινό». Πρόκειται για την πρώτη θυγατρική δράση του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου, η οποία λόγω της υγειονομικής κρίσης, θα λάβει χώρα στο διαδίκτυο, από τις 10 έως και τις 12 Ιουλίου. Το σεμινάριο των Αποφοίτων έχει την υποστήριξη του Study in Greece.

Η ηθική και η ιδεολογία στα ΜΜΕ

στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος

 Το «Μικρό Θερινό» διαπραγματεύεται το θέμα

Ηθική και ιδεολογία στον λόγο των Μ.Μ.Ε.

 Ενδεικτικά θα συζητηθούν:

• Ο ιδεολογικός χαρακτήρας του λόγου των Μ.Μ.Ε.
• Η έννοια της αντικειμενικότητας στην αναπαράσταση της είδησης
• Οι ψευδείς ειδήσεις (fake news) και ο ρόλος τους σε συγκυρίες κρίσης (π.χ. πανδημία κορωνοϊού)
• Η γλωσσική αναπαράσταση των προσφύγων στα Μ.Μ.Ε.
• Η γλωσσική αναπαράσταση της ελληνικής οικονομικής κρίσης στα Μ.Μ.Ε.
• Ζητήματα σεξισμού και φύλου στον δημόσιο λόγο
• Οι φιλοσοφικές προσεγγίσεις του λόγου σε περιβάλλοντα διαμεσολαβημένα από την τεχνολογία (Μ.Μ.Ε., μέσα κοινωνικής δικτύωσης κ.λπ.)

Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα

 Το πρόγραμμα απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, διδάκτορες, εκπαιδευτικούς, ενώ δέχεται και ένα ποσοστό επαγγελματιών που έχουν αντίστοιχα ενδιαφέροντα, στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης. Για λόγους εγγύησης της τεχνικής αρτιότητας του προγράμματος, δεδομένης της διεξαγωγής του μέσω πλατφόρμας τηλεδιασκέψεων, ο αριθμός των συμμετεχόντων θα περιοριστεί στους εβδομήντα (70). Το πλήρες πρόγραμμα θα ανακοινωθεί στην ιστοσελίδα του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου summerschool.ac.uoi.gr και στον Τύπο.

 Υπογραμμίζεται ότι το πρόγραμμα θα προσφερθεί δωρεάν στους συμμετέχοντες.